Bezpieczeństwo pożarowe mieszkań w okresie jesienno-zimowym

Sezon zimowego ogrzewania mieszkań w budynkach wielo i jednorodzinnych, to co roku okres zwiększonej ilości pożarów. Statystyki Państwowej Straży Pożarnej odnotowują wtedy wzrost liczby ofiar śmiertelnych i osób poszkodowanych.

Ilość strażackich interwencji rośnie z każdym rokiem. Przyczyny pożarów od lat ciągle się powtarzają. Dominujące ich grupy, to podpalenia, nieostrożność osób zarówno dorosłych jak i nieletnich, wady lub niewłaściwa eksploatacja urządzeń i instalacji elektrycznych oraz wady
i zła obsługa urządzeń grzewczych.

Zapamiętaj następujące, podstawowe zasady bezpieczeństwa pożarowego.

1. W zakresie eksploatacji urządzeń elektrycznych:

   • nie stosuj bezpieczników o większej mocy niż dopuszczalna, nie naprawiaj ich,

   • używaj tylko tyle odbiorników prądu elektrycznego na ile obliczono moc instalacji elektrycznej – nadmierne obciążenie instalacji powoduje przegrzewanie się kabli
     i przewodów oraz wypalanie styków w gniazdkach i puszkach rozgałęźnych; jednoczesne włączenie opiekacza, żelazka i czajnika powoduje duże obciążenie eksploatowanej instalacji,

   • nie używaj urządzeń uszkodzonych,

   • zlecaj przeglądy techniczne urządzeń elektrycznych i gazowych wyłącznie osobom uprawnionym do ich wykonywania,

   • nie ustawiaj sprzętu telewizyjnego i radiowego w nie wentylowanych regałach,
     na półkach obłożonych książkami i innymi materiałami palnymi – przez powolne
     i długotrwałe nagrzewanie zakurzonych przedmiotów może dojść do ich zapalenia,

   • nie wykonuj prowizorycznych podłączeń do instalacji elektrycznej,

   • używaj tylko urządzeń elektrycznych posiadających krajowe atesty i dopuszczenia,

   • nie ustawiaj elektrycznych urządzeń grzewczych w pobliżu materiałów palnych
     (mebli, firanek, itp.) – zachowaj odległość minimum 50 cm.

2. W zakresie eksploatacji urządzeń gazowych:

   • w mieszkaniu przechowuj nie więcej niż 2 nie podłączone do urządzeń gazowych butle gazowe, o ładunku nie przekraczającym 11 kg każda,

   • nie przechowuj butli w pomieszczeniach usytuowanych poniżej poziomu terenu
     (np. w piwnicach), ponieważ gaz propan-butan jest cięższy od powietrza, może zalegać w pomieszczeniu grożąc wybuchem,

   • nie zatykaj przewodów wentylacyjnych – w urządzeniach gazowych, w przypadku braku wystarczającej ilości powietrza, nastąpi niezupełne spalanie gazu, którego produktem może być trujący, niewyczuwalny tlenek węgla (CO),

   • zlecaj okresowe czyszczenie kanałów kominowych i wentylacyjnych – niedrożne mogą być przyczyną śmiertelnych zatruć tlenkiem węgla, szczególnie podczas kąpieli
     w łazienkach wyposażonych w gazowe ogrzewacze wody,

   • nie ogrzewaj pomieszczeń kuchnią gazową – takie praktyki mogą się skończyć poważnym zatruciem organizmu,

   • używaj kuchni gazowej z wyłącznikiem przeciwwypływowym,

   • używaj urządzeń gazowych posiadających krajowe atesty i dopuszczenia.

3. Zadbaj o warunki do ewakuacji na wypadek pożaru:

   • nie stosuj krat w drzwiach i oknach, na klatkach schodowych i przejściach między nimi oraz wyjściach na dach – krata utrudni ewakuację podczas pożaru oraz wydłuży czas oczekiwania na pomoc strażaków; jeżeli musisz, zakładaj kraty, które można otworzyć od wewnątrz. Klucz przechowuj w miejscu, znanym wszystkim domownikom; pamiętaj, że podczas pożaru może to być jedyna droga ewakuacji,

   • nie zastawiaj sprzętami korytarzy i dojść do mieszkań – może to utrudnić ewakuację oraz dojście ratowników.

4. W zakresie posługiwania się ogniem otwartym:

   • dopilnuj, by dzieci nie bawiły się ogniem, materiałami pirotechnicznymi
     czy urządzeniami elektrycznymi, nigdy nie pozostawiaj małoletnich dzieci bez opieki,

   • nie pal śmieci w śmietnikach i nie dopuść do zaprószenia ognia w zsypie,

   • nie pal papierosów w łóżku – ludzie giną nie tylko w pożarach obejmujących całe mieszkanie; zdarza się, że zaprószenie ognia niedopałkiem papierosa po zaśnięciu, prowadzi do śmiertelnego zatrucia,

   • nie zapalaj świec w pobliżu materiałów łatwo zapalnych,

   • nie pozostawiaj włączonej kuchenki bez dozoru – odparowanie wody z garnka może doprowadzić do zwęglenia pozostałości, zapalenia ich i silnego zadymienia mieszkania, szczególnie niebezpiecznego dla śpiących osób; przypadkowe wygaszenie kuchenki podczas gotowania może również doprowadzić do ulatniania się gazu i jego wybuchu,

   • przestrzegaj zakazu używania wyrobów pirotechnicznych w pomieszczeniach,

   • przestrzegaj instrukcji obsługi wyrobów pirotechnicznych,

   • przestrzegaj wymagań prawa lokalnego w zakresie stosowania wyrobów pirotechnicznych,

   • wyposaż mieszkanie w gaśnicę proszkową, minimum 2-kilogramową; taką gaśnicą będziesz mógł bezpiecznie gasić palące się urządzenia elektryczne pod napięciem,

   • wyposaż mieszkanie w autonomiczną czujkę pożarową, alarmującą o powstaniu dymu (podczas każdego pożaru wydzielają się duże ilości dymu).

5. Gdy opuszczasz mieszkanie:

   • sprawdź czy zostały wyłączone wszystkie odbiorniki prądu i gazu,

   • przed opuszczeniem domu na dłuższy czas odłącz zasilanie prądem elektrycznym oraz zakręć zawory wody i gazu,

   • u sąsiadów pozostaw informację, gdzie będziesz przebywać.

6. Gdy powstanie pożar:

   • zadzwoń do straży pożarnej pod numer – 998 lub z telefonu komórkowego 112,

   • staraj się zejść na piętro poniżej palącego się mieszkania lub wyjść na zewnątrz budynku – pamiętaj – dym unosi się do góry, nie wolno zjeżdżać windami, nie należy otwierać drzwi, przez które wydobywa się dym, gdyż dostarczenie większej ilości tlenu może spowodować szybki rozwój pożaru i płomienie mogą nas poparzyć,

   • jeżeli nie możesz opuścić mieszkania, nie otwieraj drzwi prowadzących na korytarz, uszczelnij je, wzywaj krzykiem pomocy, wykonuj polecenia strażaków,

   • nie gaś wodą urządzeń elektrycznych, grozi to porażeniem prądem; staraj się wyciągnąć z gniazdka przewód zasilający (np. drewnianym kijem od szczotki), można wykręcić bezpieczniki by odłączyć dopływ prądu do mieszkania,

   • powiadom o zagrożeniu sąsiadów,

   • nie wdychaj dymu – zasłoń usta mokrą tkaniną; jeżeli to możliwe – zmocz swoje ubranie lub owiń ciało mokrą grubą tkaniną z naturalnych materiałów (z lnu, wełny, bawełny itp.).

7. Gdy poczujesz gaz:

   • zawiadom jak najszybciej pogotowie gazowe i administrację,

   • powiadom sąsiadów,

   • nie włączaj światła ani żadnych urządzeń elektrycznych,

   • nie zapalaj zapałek czy zapalniczek,

   • zamknij zawór gazu w mieszkaniu (butli),

   • otwórz szeroko okno,

   • wyjdź na zewnątrz budynku.

 

Producenci prześcigają się w tworzeniu coraz lepszych i nowocześniejszych czujników (czujek, detektorów), które mają za zadanie ochronić Twoje zdrowie i życie. W ofercie sprzedaży możesz znaleźć autonomiczne czujki dymu i tlenku węgla oraz gazu. Mają one za zadanie jak najszybciej ostrzec o zagrożeniu w mieszkaniu lub domu. Autonomiczna czujka dymu jest urządzeniem do wykrywania w pomieszczeniach nawet niewielkiego zadymienia. Szczególne znaczenie ma to w mieszkaniach oraz domach. Po wykryciu dymu przez czujkę aktywuje się ona wydając bardzo głośny dźwięk. Jest on w stanie zaalarmować domowników również
w porze nocnej gdy śpią. Czujka nie wymaga zewnętrznego źródła zasilania gdyż jest wyposażona we własny akumulator (lub wymienną baterię).

Pamiętajmy że:

1. czujki nie zapobiegają pożarom ale jedynie alarmują o tego typu zjawiskach;

2. działanie czujki powinno zostać przetestowane w miejscu jej montażu oraz okresowo sprawdzane;

3. należy zapoznać domowników z sygnałem alarmowym i zasadami postępowania w razie włączenia czujki;

4. nie należy demontować czujek czy też usuwać z nich zasilania nawet w sytuacji częstych fałszywych alarmów. W tej sytuacji należy rozważyć zmianę lokalizacji czujki lub eliminację przyczyny alarmów;

5. czujek należy używać przestrzegając bezwzględnie instrukcji obsługi.

Jak działa autonomiczna czujka dymu?

Jeżeli do jej wnętrza wniknie dym, natychmiast uruchomi się głośny alarm dźwiękowy oraz alarm optyczny (zacznie migać czerwona dioda). Urządzenie, mimo że nie zapobiegnie powstaniu pożaru, skutecznie może zaalarmować Ciebie i Twoich najbliższych o powstałym pożarze, co umożliwi to szybkie opuszczenie zagrożonego mieszkania lub domu. Ma to istotne znaczenie zwłaszcza w porze nocnej, kiedy wszyscy śpią.

Montaż czujki dymu w mieszkaniu jest bardzo prosty, a zasilana może być zarówno z sieci elektrycznej, jak i z baterii. Istotne jest miejsce, w którym zostanie zamontowana. Najlepiej ulokować ją w centralnej części sufitu, np. w przedpokoju. Nie zaleca się montażu detektorów dymu na suficie w kuchni (mogą pojawić się fałszywe alarmy spowodowane obecnością pary wodnej), w pobliżu okien i klimatyzatorów (zaburzają przepływ powietrza), łazience
(ze względu na dużą wilgotność powietrza) oraz w miejscach podatnych na brud i kurz (mogą powodować zakłócenia działania czujki). Pamiętaj też o niezbędnych czynnościach konserwacyjnych, np. czyszczeniu czujki, wymianie baterii.

Czujka dymu może zostać uruchomiona w wyniku powstania pożaru lub przypadkowego zadymienia. W razie zadziałania czujki sprawdź co jest powodem alarmu. Jeśli jest to zdarzenie mogące wywołać pożar to:

1. zaalarmuj wszystkich domowników. Powinni opuścić zagrożone mieszkanie lub dom;

2. zaalarmuj telefonicznie straż pożarną (numer tel. 998) i podaj: swoje dane i numer telefonu z którego dzwonisz; adres i nazwę miejsca gdzie doszło do pożaru; co się pali, na którym piętrze; czy są osoby poszkodowane lub występuje bezpośrednie zagrożenie dla ludzi
   (np. pozostali w palących się pomieszczeniach; Nie odkładaj słuchawki dopóki dyżurny strażak nie potwierdzi że przyjął zgłoszenie;

3. jeśli pożar jest nieduży i posiadasz podręczny sprzęt gaśniczy (np. gaśnicę) podejmij próbę zgaszenia ognia jeśli to nie stwarza zagrożenia dla ciebie i innych osób.

W sytuacji gdy jest to przypadkowe zadymienie i alarm jest fałszywy, należy przewietrzyć pomieszczenie w celu szybkiego usunięcia dymu. NIE WOLNO DEMONTOWAĆ CZUJKI lub usuwać z nich źródła zasilania, ale trzeba usunąć przyczynę alarmu czyli dym.

Po co Ci czujnik tlenku węgla?

Wykrywa ona już minimalne, a nadal bezpieczne dla życia stężenie tlenku węgla (czadu)
w powietrzu i natychmiast to sygnalizuje przez głośny alarm i migoczącą czerwoną diodę. Dzięki temu masz czas, by zapobiec zatruciu czadem, zwanym potocznie „cichym zabójcą”. Rozważ zamontowanie takiej czujki w pomieszczeniu, w którym znajduje się kominek,
w sypialni śpiących trudno obudzić…, a także w pobliżu podgrzewacza gazowego,
tzw. junkersa. Pamiętaj o konieczności właściwego użytkowania czujki tlenku węgla – tylko
w pełni sprawna i odpowiednio konserwowana skutecznie ostrzeże Cię przed „cichym zabójcą”.

Przed czym chroni czujka gazu?

Jeżeli w Twoim mieszkaniu, np. w kotłowni lub łazience, znajduje się instalacja gazowa, zastanów się nad zamontowaniem czujki gazu ziemnego. W przypadku rozszczelnienia się instalacji, zasygnalizuje Ci pojawienie się w Twoim mieszkaniu palnej mieszaniny gazów (grożącej wybuchem).

Wszystkie opisane czujki ostrzegą Cię o niebezpieczeństwie, pozwalając na odpowiednią reakcję: ewakuację, powiadomienie służb ratowniczych oraz ewentualnie samodzielne gaszenie pożaru lub przewietrzenie pomieszczeń.