”(…) dla nas było to niezrozumiałe i czuliśmy, że jesteśmy w zapomnieniu. W zapomnieniu… Że świat nie widzi tego, nie ci tylko państwo z drugiej stronie muru…ale cały świat nie widzi tego…wiedzieliśmy bardzo dobrze, że ten cały świat wie o tym…ale nawet nie kichnął.”
Marek Edelman – jeden z dowódców powstania w getcie warszawskim
Ostre i pełne żalu słowa Marka Edelmana oddają w prosty sposób emocje ludzi, którzy walczyli w powstaniu w getcie warszawskim. Była to walka z góry skazana na porażkę w sensie militarnym. Jednakże była to walka zwycięska dla ludzi dla których honor i poczucie godności było wszystkim co mieli.
Powstanie w getcie warszawskim wybuchło 19 kwietnia 1943 roku. O tym wydarzeniu ma przypominać akcja „Żonkile” zorganizowana już po raz jedenasty przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Biblioteka – Centrum Kultury w Szczuczynie wraz z Zuchami i Harcerzami 9 Wielopoziomowej Drużyny Harcerskiej oraz uczniami klasy 8b ze Szkoły Podstawowej w Szczuczynie aktywnie przyłączyła się do obchodów tego wydarzenia.
13 kwietnia br. w sali konferencyjnej biblioteki zuchy, harcerze oraz uczniowie klasy 8b wraz z opiekunami: harcmistrzynią Marią Jaworowską, p. Edytą Skrodzką i p. Jackiem Kowalewskim obejrzeli film edukacyjny pt. „Nie było żadnej nadziei” o przebiegu powstania w getcie warszawskim. Pokaz filmowy poprzedzony był wystąpieniem Dyrektora BCK w Szczuczynie – pana Janusza Siemiona, który przybliżył wszystkim początki społeczności żydowskiej w Polsce. Po filmie uczestnicy wydarzenia wzięli udział w warsztatach tworzenia żonkili poprowadzonych przez pracowników biblioteki: Ewę Borusiewicz i Annę Chmielewską oraz poznali historię początków akcji Żonkile przedstawioną przez Andrzeja Kosmowskiego – animatora kultury.
To właśnie Marek Edelman (zm. w 2009r.), co roku, w rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim, składał żółte kwiaty pod pomnikiem Bohaterów Getta na Muranowie. Akcja Żonkile, swój początek i symbol wzięła właśnie od tego gestu Edelmana.
Po warsztatach zebrani obejrzeli wystawę prac pod tytułem „POZA TYM” autorstwa p. Iwony Tomusiak, przedstawiającej migawki z życia mieszkańców żydowskich gett. Dyrektor biblioteki Janusz Siemion przedstawił też wkład społeczności żydowskiej w rozwój Szczuczyna.
Zwieńczeniem szczuczyńskiej akcji Żonkile było wspólne zapalenie zniczy pamięci i złożenie wiązanki żonkili przy przy tablicy z epitafijną inskrypcją na ulicy Kościelnej w Szczuczynie:
„Tym, którzy poświęcili swoje życie i zdrowie dla wolnej, niepodległej oraz suwerennej Rzeczypospolitej Polskiej w 100. rocznicę odzyskania niepodległości, hołd składają mieszkańcy miasta i gminy Szczuczyn.”
Oprawcy bohaterów powstania w getcie warszawskim myśleli, że historia o nich zapomni.
Nie zapomnieliśmy. Pamiętamy.
Szczuczyńskiej Akcji Żonkile towarzyszyła ekipa TVP Kultura, która realizuje nagrania do kolejnego odcinka z cyklu „Eureka Biblioteka!”.
Andrzej Kosmowski / BCK w Szczuczynie
Foto: A. Kosmowski / A. Szabelski / J. Siemion
Komentarze pod artykułami są opiniami użytkowników naszego portalu. Nie publikujemy wpisów wulgarnych, zwalczamy trollowanie. Nie tolerujemy spamu i postów pisanych wyłącznie Caps – Lockami. Ze względu na ograniczoną długość komentarzy zastrzegamy sobie prawo do usuwania obszernych artykułów wklejanych w postach w sytuacji, kiedy można wykorzystać link.